- autor: Wikimedia Commons, domena publiczna
25 stycznia 1831 roku - Detronizacja cara Mikołaja I jako króla polskiego
Królestwo Polskie powstało na mocy decyzji kongresu wiedeńskiego. Konferencja mocarstw zdecydowała, że nowe państwo będzie połączone z Rosją osobą władcy. Car nadał Królestwu osobną konstytucję. W myśl jej przepisów państwo posiadało odrębną władzę, sejm, wojsko oraz skarb.
Nowi władcy Królestwa Polskiego - Aleksander I, a następnie Mikołaj I - od początku łamali konstytucję. Wkrótce wprowadzono cenzurę, mnożyły się aresztowania opozycjonistów. Działalność dowódcy armii, wielkiego księcia Konstantego, potęgowała niezadowolenie. W nocy 29 listopada 1830 roku wybuchło powstanie, rozpoczęte przez sprzysiężenie podchorążych, kierowane przez por. Piotra Wysockiego. Dyktatorem insurekcji został gen. Józef Chłopicki, a dotychczasowa Rada Administracyjna przekształciła się w Rząd Tymczasowy. Przedstawiciele władz wątpili w szanse powodzenia ruchu, lecz działali pod wpływem radykałów i warszawskiej ulicy.
Na 18 grudnia zwołano sejm. Posłowie i senatorowie pod wpływem hardej postawy Mikołaja, który zażądał bezwarunkowej kapitulacji, uznali powstanie za narodowe. Sejm nie chciał detronizować cara, wiedząc, że oznacza to złamanie porządku wiedeńskiego. Posłowie ustąpili jednak pod wpływem radykalizmu ludu stolicy i 25 stycznia podjęli uchwałę o detronizacji cara. Akt ten oznaczał pewną wojnę z Rosją.
- autor: Źródło Muzuem Historii Polski, data: 2023-01-25
