Ochrona ludności to system składający się z organów administracji publicznej wykonujących zadania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa ludności przez ochronę życia i zdrowia ludzi, mienia, w tym zwierząt, infrastruktury niezbędnej do zaspokojenia potrzeb bytowych, dóbr kultury i środowiska w sytuacji zagrożenia.
Z chwilą wprowadzenia stanu wojennego i w czasie wojny ochrona ludności staje się obroną cywilną.
Obrona cywilna to realizacja zadań określonych w art. 61 lit. a Protokołu dodatkowego do Konwencji Genewskich z 12 sierpnia 1949 r. dotyczącego ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych (Protokół I), sporządzonego w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r., zwanego dalej „Pierwszym Protokołem dodatkowym do Konwencji Genewskich z 12 sierpnia 1949 r.”, mająca na celu ochronę ludności cywilnej przed zagrożeniami wynikającymi z działań zbrojnych i ich następstw.
W obliczu różnorodnych zagrożeń, takich jak katastrofy naturalne, konflikty zbrojne, ataki terrorystyczne czy działania w cyberprzestrzeni kluczowe znaczenie ma skuteczne przygotowanie. W sytuacjach zagrożeń ludzie, służby ratunkowe i instytucje potrzebują jasnych, uniwersalnych zasad działania oraz narzędzi wspierających szybkie podejmowanie decyzji. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu możemy nie tylko zwiększyć swoje szanse na przetrwanie, ale także lepiej zadbać o bezpieczeństwo innych.
W sytuacjach ekstremalnych decydujące znaczenie mają trzy elementy:
- szybkie rozpoznanie sygnałów ostrzegawczych,
- reagowanie w oparciu o racjonalne priorytety
- efektywna komunikacja.
W szerszej perspektywie równie istotna jest ocena działań po ustaniu zagrożenia oraz budowanie kompleksowej odporności – zarówno indywidualnej, jak i społecznej – na przyszłe zagrożenia.
