Aktualności archiwalne 2022

Odbili więźniów na Reymonta. Ku pamięci żołnierzy wyklętych

Inscenizacja odbicia więźniów z podziemia niepodległościowego z siedziby UB przy ulicy Reymonta wpisała się już na trwałe w kalendarz imprez kulturalnych i wydarzeń związanych z historią Mławy. Podobnie jak w latach poprzednich rekonstrukcję zrealizowało Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej 79 pp Strzelców Słonimskich im. Hetmana Lwa Sapiehy przy współudziale Starostwa Powiatowego w Mławie.

W tym miejscu warto przypomnieć, że ruch oporu na Ziemi Mławskiej powstał bardzo wcześnie i trwał aż do 1953 roku. Pierwszą akcją podziemia niepodległościowego było odbicie w dniu 3 czerwca 1945 roku około 40 więźniów z więzienia PUBP w Mławie przy ulicy Reymonta. Dokonała tego zbrojna grupa pod dowództwem Zacheusza Nowowiejskiego pseudonim „Jeż”.

Właśnie to wydarzenie było przedmiotem rekonstrukcji, która odbyła się w sobotę 4 czerwca o godzinie 19.00 na ul. Reymonta. Przed budynkiem, który jest obecnie siedzibą m.in. banku, a w tamtych latach więzienia PUBP.

Witając przybyłych Zbigniew Ruszkowski, jeden z organizatorów tej rekonstrukcji dziękował za przybycie i wyraził nadzieję, że nie jest to ostatni raz. Mówiąc zaś o samym widowisku nawiązał też do tego co dzieje się obecnie na Ukrainie. Działanie obecne rosyjskiego agresora na naszego wschodniego sąsiada pokazują, że nic się nie zmieniło a rosyjski okupant obecnie stosuje te same metody na Ukrainie co wówczas w naszym kraju. Starosta Mławski Jerzy Rakowski zwrócił uwagę, że ważne jest by kultywować pamięć o tamtych wydarzeniach nie tylko w świadomości dorosłych, ale wszystkich pokoleń.

Licznie zgromadzeni widzowie mogli na żywo śledzić wydarzenia jakie miały w 1945 roku w Mławie. Rekonstruktorzy starali się jak najrzetelniej przedstawić tamte wydarzenia oczywiście używając na potrzeby widowiska pewnego skrótu czasowego. Informowali jednak o tym oraz o fakcie, iż nie wszystkie elementy tego co wówczas się działo są im znane. Przybyli jednak mogli poczuć tragizm tamtych zdarzeń oraz obejrzeć jak wyglądało ówczesne umundurowanie, broń, pojazdy, a także namiastkę codziennego życia mieszkańców naszego miasta.

Na to aby to wydarzenie miało taki charakter jak można było zobaczyć złożył się wysiłek wielu ludzi. Oprócz Grupy Rekonstrukcji Historycznej Ludności Cywilnej z Mławy oraz Cywil Mława i z SRH 79 PP do Mławy przybyli rekonstruktorzy z Jednostki Strzeleckiej 1026 z Płońska, Na Posterunku, GRH 40 PP z Sochaczewa, 21 PP z Warszawy.

Organizację widowiska wsparli Starostwo Powiatowe w Mławie, Urząd do Spraw Kombatantów, a także firmy i prywatni sponsorzy.