- autor: Archiwum Państwowe w Poznaniu, CC-BY-NC.
15 grudnia 1575 roku - Elekcja Stefana Batorego
Po ucieczce z Polski Henryka Walezego elekcję zaplanowano na listopad 1575 r. Szlachta zebrała się na polu koło wsi Wola. Zgłosiło się kilku kandydatów do tronu, m.in. cesarz Maksymilian II Habsburg, car Rosji Iwan IV Groźny, król Szwecji Jan III Waza, a także Stefan Batory.
Batory należał do jednego z najstarszych rodów Siedmiogrodu. Dawniej jego ojczyzna stanowiła część Węgier, lecz po rozpadzie Królestwa Siedmiogród pozostawał już tylko małym, starającym się zachować niezależność księstwem, leżącym pomiędzy Turcją i państwem Habsburgów. Stefan Batory od kilku lat zasiadał na tronie książęcym, teraz zabiegał o koronę polską.
Elekcja nie przebiegała wcale spokojnie. Sejm elekcyjny trwał ponad miesiąc. Każdy z kandydatów miał swoich zwolenników, którzy nie zamierzali ustąpić. Wśród senatorów zwyciężył cesarz Maksymilian Habsburg, szlachta zaś żądała króla Piasta (Polaka). Wtedy senat opuścił pole, a prymas 12 grudnia 1575 roku na Nowym Mieście w Warszawie obwołał królem Maksymiliana. Jednak 15 grudnia większość szlacheckich elektorów (przebywająca nadal na Woli) w odpowiedzi na posunięcie senatu wybrała królem Annę Jagiellonkę, wyznaczając jej na męża Stefana Batorego. Spór ostatecznie rozstrzygnęły (końskie) nogi: Batory pierwszy zjawił się w Krakowie, zgodził na wszystkie warunki i został koronowany.
- autor: Źródło Muzeum Historii Polski, data: 2022-12-15
