Aktualności archiwalne 2022

  • odznaka pamiątkowa żołnierzy Pierwszej Kompanii Kadrowej
    • autor: Wikimedia Commons, CC BY-SA

3 sierpnia 1914 roku - I wojna światowa. Utworzenie Pierwszej Kompanii Kadrowej

Uroczyste zaprzysiężenie formacji odbyło się w Oleandrach na krakowskich Błoniach. Najpierw Kazimierz Sosnkowski ps. "Józef" odczytał uczestnikom Szkoły Letniej Związku Strzeleckiego pseudonimy wytypowanych do Pierwszej Kompanii Kadrowej. Następnie w godzinach popołudniowych dotarł do Oleandrów prowadzony przez Stanisława Burhardta ps. "Bukacki" oddział Drużyniaków - kursantów Szkoły Letniej Polskich Drużyn Strzeleckich w Nowym Sączu. Do uczestników przemówił Józef Piłsudski, a członkowie obu oddziałów na znak solidarności i jedności wymienili się odznakami. Na komendanta nowo uformowanego oddziału wyznaczono Kazimierza Piątka ps. "Herwin", który objął tę funkcję dopiero w Miechowie. Do tej miejscowości Kadrówkę przeprowadził Tadeusz Kasprzycki ps. "Zbigniew". Formację podzielono na 4 plutony, na czele których stanęli: I - "Herwin", a po nim Modest Słoniowski ps. "Słoń", II - Henryk Paszkowski ps. "Krok", III - "Bukacki", IV - Jan Kruszewski, ps. "Kruk".
 
W momencie zaprzysiężenia oddział liczył 144 żołnierzy. Byli to w przeważającej większości absolwenci kursów podoficerskich i oficerskich. Nie mieli żadnych stopni wojskowych - mieli je uzyskać dopiero na wojnie. Kompania miała dosyć jednolite umundurowanie. Była uzbrojona w austriackie karabiny Mannlicher wz. 90 i 95, a jej zabezpieczenie finansowe stanowiło 170 koron: 100 od Piłsudskiego i 70 przekazanych przez intendenta Aleksandra Litwinowicza.

Narastający konflikt międzynarodowy, który doprowadził do wybuchu pierwszej wojny światowej, budził kolejne nadzieje na odzyskanie przez Polskę niepodległości. Józef Piłsudski wierzył, że sprzyjające okoliczności można wykorzystać, ale tylko pod warunkiem mobilizacji sił polskich. Jeszcze przed wybuchem wojny Piłsudski uzyskał zgodę dowództwa armii austro-węgierskiej na zorganizowanie polskiego oddziału zbrojnego.

Początkowo Piłsudski planował wkroczenie oddziału na teren Zagłębia Dąbrowskiego, lecz po uzgodnieniu ze sztabem austriackiego I Korpusu wybrano marsz na Kielce. Wymarsz Pierwszej Kompanii Kadrowej nastąpił 6 sierpnia o 3.30. Z czasem do Kompanii dołączyli liczni ochotnicy. Niestety, Kompanii Kadrowej nie udało się przebić do Warszawy i wywołać tam powstania. Po powrocie do Krakowa oddział stał się podstawą do budowania Legionów Polskich.

  • autor: Źródło Muzeum Historii Polski, data: 2022-08-03

Wstecz

Banery